کاشت نهال انجیر
درخت انجیر از جمله زیباترین و خارق العاده ترین درختان میوه به شمار می رود که شما می توانید علاوه بر برداشت انجیر های خوشمزه و پر خاصیت از آن، به عنوان درخت زینتی در حیاط خانه تان به کاشت و پرورش آن اقدام کنید. اگر شما نیز در فکرتان خرید نهال میوه و کاشت آن را می پرورانید و دوست دارید کم و کاستی از جانب شما برای تولید محصول با کیفیت و زیاد صورت نگیرد، جهت آگاهی کامل از کاشت نهال انجیر، شرایط کاشت نهال و زمان کاشت و… تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ارتفاع درخت انجیر از ? تا ?? متر متغییر می باشد و بستگی به شرایط محیط کاشت آن دارد؛ تا کنون ??? گونه از انجیر شناسایی شده و میوه های رسیده از درخت در رنگ های سبز، زرد، بنفش و قهوه ای چیده می شوند و به صورت میوه یا بعدا پس از گذراندن مراحل خشک کردن به شکل خشکبار و با طعم های بی نظیر مورد استفاده قرار می گیرند.
برگ های درخت انجیر پهن و منشعب بوده و شیرابه شیری رنگ با مزه تند و سوزان از آن در جریان است. اکنون در ادامه مطالب به نکات لازم در کاشت نهال انجیر توجه شما را جلب می کنم.
برای تکثیر درخت انجیر روش های مختلفی وجود دارد. این روش ها در دو گروه تکثیر جنسی و غیر جنسی قرار میگیرند. تکثیر جنسی، زمانی مورد استفاده قرار میگیرد، که شما دانه های درشتی از میوه انجیر به دست آورده باشید. به گونه ای که این دانه ها زیر دندان شما مشخص باشند. تکثیر غیرجنسی هم به روش های مختلفی مانند پیوند، خواباندن شاخه، پاجوش و قلمه زدن تقسیم می گردد. رایج ترین روش برای تکثیر درخت انجیر قلمه زدن است.
https://alphanahal.ir/fig-seedling/
انواع روش کاشت درخت انجیر:
بهصورت کلی، دو روش برای تکثیر و کاشت درخت انجیر، وجود دارد:
روش جنسی
روش غیرجنسی
از روش جنسی زمانی میتوانید استفاده کنید که دانههای داخل میوه به حدی بزرگ باشند که زیر دندان مشخص شوند. در این صورت میتوانید با کاشت دانهها، اقدام به کاشت و پرورش Fig tree، نمایید. روش غیرجنسی نیز به سه روش پیوند، خواباندن شانه، پاجوش و قلمه زدن انجام میشود. در ادامه این روشها را بررسی میکنیم.
کاشت درخت انجیر به روش قلمه زدن:
قلمه زدن به دو روش مستقیم و کاشت نهال خزانهای انجام میشود. در روش مستقیم، شما باید حفرهای به عمق یک و نیم متر و پهنای هفتاد سانتیمتر ایجاد کرده و قلمه را در آن بکارید. دقت کنید که قلمه انتخاب شده باید ضخامتی حدود سه سانتیمتر داشته باشد و قد آن نیز حدوداً هفتاد سانتیمتر باشد. حفرههایی که برای کاشت ایجاد میکنید باید حدوداً ?0 متر از یکدیگر فاصله داشته باشند تا مانع رشد یکدیگر نشوند.
در روش قلمه زدن خزانهای، قلمههای ?0 الی ?0 سانتیمتری از درختان ? تا ? ساله جدا شده و به همان روش قلمه مستقیم کاشته میشوند. حدود یکسال بعد، بهترین نهالها را انتخاب کرده و آنها را به مکان اصلی منتقل کنید.
در نحوه کاشت مستقیم قلمه، ابتدا چاله هایی به عمق ? تا ?. ? متر و طول و عرض حدود ?? سانتیمتر تا یک متر حفره شده و در اسفند ماه تا ابتدای فروردین ماه، قلمه های ? یا ? ساله و یا مسن تر که ?? تا ?? سانتیمتر طول و ? تا ? سانتیمتر قطر دارند، تهیه شده و کاشته می شوند. مسافت ها بین چاله ها بسته به قدرت نهایی درختان حاصله از ? تا ?? متر متغییر است.
کاشت نهال انجیر با روش پاجوش:
این روش کاشت درخت انجیر؛ در زمستان بهتر جواب میدهد. پس از رسیدن زمان مناسب، پاجوشها را در حفرههایی که از قبل آماده کردهاید بکارید. برای کاشت باید یک حفره دو متری ایجاد کرده، سپس یک و نیم متر از آن را با خاک پر کرده و شاخه را در آن بکارید. این کار به نهال انجیر، کمک میکند تا بهسادگی ریشههای خود را در خاک ساکن کند.
درخت انجیر معمولا زیاد پاجوش میدهند، بنابراین میتوان از آنها در ازدیاد درخت استفاده کرد. پاجوشها را در بهمن و یا اسفند ماه در گودالهای حفر شده قرار می دهند، و اطراف آن را خاک میریزند. در این روش تعدادی از شاخهها را حذف کرده و فقط ? تا ? شاخه باقی میگذارند. در مناطقی که کشت انجیر به صورت آبی میباشد، ابتدا گودالی به عمق ? متر حفر کرده و ?.? متر آن را با خاک پر میکنند. سپس گودال را آب داده و نهال را داخل آن میکارند.
خوب است بدانید، ازدیاد بهوسیله قلمه به دلیل مقاومت بهتر گیاه حاصله در مقابل سرما، نسبت به پاجوش برتری دارد.
کاشت درخت انجیر به روش خواباندن شاخه:
این روش، شبیه به پاجوش است با این تفاوت که شاخه از درخت جدا نمیشود و به همان شکل، خم شده و به زیر خاک هدایت میشود. با گذشت زمان، شاخه ریشه میدهد و تبدیل به درخت جدیدی میشود.
قلمه زدن درخت انجیر چگونه صورت میپذیرد؟
قبل از آموزش قلمه زدن درختان انجیر، لازم است که با قوانین انتخاب قلمه آشنا باشید:
- درخت مادری که انتخاب میکنید باید سالم، قوی و پربار باشد.
- سرشاخههای 2 تا 3 ساله درخت را برای قلمه زدن انتخاب کنید.
- طول قلمهها باید حدود ?0 سانتیمتر باشد.
- قطر قلمهها حداقل یک سانتیمتر باشد.
- قلمههای بخش انتهایی درخت انجیر، بهتر از شاخههای وسطی و بالایی درخت هستند.
برای قلمه زدن و کاشت نهال انجیر، شاخه را انتخاب کرده و با اندازه مناسب برش بزنید. برای برش زدن حتماً از وسیله استفاده کنید و شاخه را نشکنید. شاخههای بریدهشده را تا بهار سال آینده در دمای 0 تا ? درجه و رطوبت بالا نگهداری کنید. در این شرایط قلمه ریشه زده و آماده کاشت میشود. پس از رسیدن بهار، قلمهها را در جای مناسب بکارید و به آن رسیدگی کنید. پس از گذشت یک سال، نهال آماده انتقال بهجای اصلی است.
کاشت زمان مناسب نهال انجیر
یکی از مهم ترین نکات کاشت نهال آگاهی از زمان مناسب جهت کاشت نهال در دستیابی به رشد موثر آن محسوب می شود. اوایل اسفند ماه و اولین نیمه فرودین ماه زمان بسیار خوبی است تا نسبت به کاشت نهال اقدام نمایید. در این مواقع از سال نهال در دوره خواب قرار دارد و بارش باران بر عملکرد آن در آینده اثر بسیار مثبتی خواهد گذاشت.
شرایط مناسب کاشت و پرورش درخت انجیر
کاشت درخت انجیر مختص مناطق گرمسیری است. چون این درخت در مناطق سرد امکان رشد و باروری چندانی ندارد. به همین خاطر بسیاری از افراد پرورش درخت انجیر را در محیط داخلی منزل امتحان می کنند.
کاشت درخت انجیر در گلدان امکان شباهت سازی برای رشد را فراهم می کند. عده ای نیز کشت باغچه ای درخت انجیر را ترجیح می دهند اما در فصل زمستان پوشش مناسبی برای محافظت از سرما ایجاد می کنند.
درجه حرارت
درخت انجیر مخصوص مناطق نیمه گرمسیری بوده و نیازمند زمستان ملایم و تابستان گرم است. این درخت به همان اندازه که در برابر گرما مقاوم است، در مقابل سرما مخصوصا در دوران جوانی حساس میباشد. بنابراین سرما یک عامل محدود کننده در کاشت این درخت به حساب میآید. از لحاظ درجه حرارت، انجیر در دمای حدود ?? تا ?? درجه بهخوبی رشد میکند. هرچند کاشت این درخت در گستره وسیع دمایی میسر میباشد، اما باید بدانید دمای بالاتر از ?? درجه کیفیت محصول را به طور محسوس کاهش میدهد.
نور مورد نیاز درخت انجیر :
درخت انجیر یک گیاه نیمه گرمسیری است و در محیط پرنور کشت می شود.این درخت به تابش مستقیم نور خورشید برای رشد و ثمر دهی نیاز دارد.انجیر زمستانهای ملایم همراه با بارندگیهای پراکنده و تابستانهای گرم را بیشتر ترجیح می دهد علیرغم اینکه انجیر بومی نواحی نیمه بیابانی است، درجه حرارتهای پایین زمستان، بیشتر از گرمای بالای تابستان کشت آن را محدود می سازد، بطوری که درختان انجیر گرمای شدید را بدون خسارت جدی به کیفیت میوه تحمل می کند.انجیر مانند هر گیاه خزان دار نیمه گرمسیری که به شرایط خشک آب و هوایی وابسته است تحت شرایط رطوبت نسبی پایین، تابش شدید نور خورشید، درجه حرارت بالای تابستانه (?? تا ?? درجه سانتیگراد در ماههای تیر و مرداد) و زمستانهای ملایم به خوبی رشد می کند. اگر پرورش درخت انجیر را در محیط منزل و در گلدان انجام می دهید، این گلدان را در محل مناسبی برای دریافت تابش روزانه قرار دهید.
وضعیت بارندگی :
زمانی که ?.? سانت از خاک انجیر خشک شده باشد، زمان آبیاری است. آبیاری درخت انجیر باید به طور منظم انجام شود. این درخت برای رشد به آب کافی نیاز دارد. اگر با زرد شدن برگ های درخت انجیر مواجه شدید، باید میزان آب دهی را افزایش دهید.
اگر این درختان به شکل دیمی کاشت شده اند، باید ??? تا ??? میلی متر بارش را از فصل پاییز تا ابتدای فصل بهار دریافت کنند. رطوبت نسبی کمتر از ??% برای درختان انجیر بهتر است. زیرا رطوبت نسبی بالا، شیوع و آلودگی به اکثر بیماریهای قارچی و نیز شکاف خوردن میوه که در زمان رسیدن میوه صورت میگیرد را تشدید می کند.
اگر بارندگی کاهش یابد، بهتر است کشت آبی را برای درخت انجیر دنبال کنید. در زمان لقاح درخت نباید در معرض بارندگی باشد. چون محصول آن به شدت کم می شود. میوه انجیر در بارندگی های کم و هوای خشک به شکل دم کوتاه و کوچک می شود اما در هوای مرطوب به شکل بزرگ و دراز رویت می گردد. اگر در محیط منزل اقدام به آبیاری گلدان انجیر می کنید، در هر بار آبیاری ?.? لیتر برای آن در نظر بگیرید.
باد :
وزش باد یا بارندگی در طول انجام عمل بار دهی ممکن است با ایجاد اختلال در پرواز طبیعی زنبور انجیر (Blostophaga) در انجام فعالیت گرده افشانی و تشکیل میوه، وقفه و ممانعت ایجاد کند. با وجود این، وزش نسیم ملایم در هنگام خشک شدن میوه مناسب است. زیرا به رسیدن مطلوب میوه ها کمک می کند.
نیاز سرمایی درخت انجیر :
نیاز سرمایی درختان انجیر برای شکست رکود زمستانی از صفر تا مقدار کم گزارش شده است، سرمای مورد نیاز برای شکستن استراحت انجیر به قدری کم است که چند هفته هوای خنک برای آن کافی است بطوری که ??? تا ??? ساعت دمای کمتر از ? درجه سانتیگراد نیاز سرمایی آن را بر طرف می سازد.
وضعیت خاک :
خاک مناسب برای کاشت درخت انجیر خاکی از شن نرم تا رس سخت را در بر می گیرد اما در خاک های لیمونی بهترین رشد و نمو را از خود نشان می دهد. این خاک از نظر اسیدیته باید بین ? تا ?.? باشد. مقاومت گیاه انجیر بالاست و در محیط هایی با خاک خشک و شور نیز کشت می گردد.
آبیاری:
هر چند درخت انجیر قادر به رشد و تولید محصول در مناطق کم آب می باشد اما کم آبی همیشه مانع اصلی بر رشد طبیعی آن به حساب می آید و میزان بازده درخت را کاهش می دهد؛ لذا آبیاری فوری و زیاد نهال انجیر پس از کاشت به دلیل تماس بهتر ریشه با آب و خاک جهت جذب مواد معدنی برای شروع سریع تر رشد ضرورت دارد.
شایعترین بیماری و آفات درخت انجیر چه است:
پس از کاشت، درخت در بعضی شرایط ممکن است دچار آفت یا بیماری بشود. شایعترین بیماریها و آفات درخت انجیر، عبارتاند از:
بیماری بلایت
بیماری سیاهک
سفیدک سطحی
پوسیدگی طوقه و ریشه
پوسیدگی طوقه و ریشه
شپشک ستارهای
کنه تارتن
مگس
مبارزه با آفات و بیماری های درخت انجیر
مبارزه با آفات و بیماریها نیز از اقدامات ضروری در کاشت و پرورش درخت انجیر میباشد.
مورچه اولین آفتی است که در بحث مراقبت از انجیر مطرح میشود. مورچه به دو طریق، به باغات انجیر خسارت وارد میکند. اولین مورد در زمان گردهافشانی میباشد، بدین صورت که با شکار حشره پلاستوفاگا (عامل گردهافشانی)، باعث پائین آمدن میزان گرده افشانی و در نهایت ریزش میوههای تلقیح نشده میشود.
مورد دوم نیز مربوط به زمان رسیدن و خشک شدن میوه بوده، که با تغذیه از میوههای رسیده و خشک باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول میشود. مبارزه با مورچه ها، معمولا به روش سنتی و با ریختن سم به دور تنه درخت و لانه مورچه انجام میشود.
از دیگر آفات مهم انجیر، شبپره هندی، پروانه برگخوار، سوسک شاخکبلند، مگس میوه انجیر، مگس سرکه و کته تار عنکبوتی میباشد، که مبارزه با آنها از طریق سموم مختلف امکانپذیر است.
مهمترین بیماریهای انجیر نیز، شامل «شانکر یا خشکیدگی شاخه انجیر»، «ترشیدگی میوه انجیر» و بیماری «موزائیک انجیر» میباشد.
چند نوع هرس داریم و هرس درخت انجیر چگونه انجام میشود؟
زمانی که شاخه های آسیب دیده و دارای بیماری بر روی درخت دیده میشود، درخت نیاز به هرس دارد. گاهی اوقات هرس درخت برای این انجام میشود که درخت قوت بگیرد و رشد بهتری داشته باشد. با هرس درخت، تقریباً نیمی از اندازه آن را میکاهید. بهترین زمان هرس، در زمستان و هنگام خواب زمستانی درخت است. شاخههایی که روی شاخههای اصلی میوه دهی رشد میکنند و دارای زاویه کمتر از ?? درجه هستند نیز نیاز به هرس دارند.
انواع هرس درخت انجیر:
- هرس بهرهبرداری
- تشکیل درخت به شکل پابلند
- هرس درخت انجیر و تشکیل درخت به شکل بوته